Mật ong – Món quà của thiên nhiên

Mật ong được nhiều chị em ưa chuộng với mục đích làm đẹp cho da. Bên cạnh đó, chất lỏng ngọt tự nhiên này còn có nhiều công dụng tuyệt vời khác đối với sức khỏe.

Vậy cùng Caongua.vn tìm hiểu tổng quan về mật ong, về công dụng của mật ong cũng như cách sử dụng mật ong sao cho hiệu quả an toàn nhé!

Tìm hiểu về mật ong

Mật ong là gì?

Mật ong không chỉ có hương vị thơm ngon để chế biến ra nhiều đồ uống và món ăn hấp dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Vậy mật ong là gì?

Mật ong là một trong những chất tự nhiên, được những con ong lấy về từ những bông hoa có trong tự nhiên. Mật là chất ngọt không lên men, do con ong lấy mật từ hoa hoặc dịch tiết từ bộ phận khác trên cây tạo ra mật. Sau khi kiếm và chế biến mật, số mật đó được bảo quản hàng ngày trong bánh mật của tổ ong. Sau đó được con người lấy về và lấy nước mật để sử dụng trong cuộc sống hằng ngày.

Tính chất của mật ong thay đổi theo từng vùng, từng tỉnh, và từng thời kì lấy mật. Mật ong cũng có thể có độc nếu ong hút mật ở những cây có hoa độc như hoa phụ tử, hoa thuốc lá, hoa cà độc dược.

Mật ong có thể có nhiều màu sắc, trạng thái khác nhau. Có loại mật ong màu vàng nhạt, mặt gợn như đường, có đường kết tinh ở dưới. Cũng có loại mật ong lỏng trong, không có kết tinh đường. Có loại màu sẫm hơn. Chúng ta không nhìn bề ngoài để đánh giá mật ong tốt xấu, hoặc thực giả, mà phải nghiên cứu thành phần hóa học.

Thành phần dinh dưỡng của mật ong

Mật ong có thành phần hoá học rất phức tạp. Tuỳ thuộc vào nguồn hoa khác nhau mà thành phần hoá học cũng khác nhau. Trong mật ong có khoảng 100 chất khác nhau có giá trị tốt đối với cơ thể con người, bao gồm:

• Hàm lượng nước từ 18 – 20%.
• Hàm lượng đường chủ yếu là đưòng Glucose và Levulose chiếm 60 – 70%, Saccharose 3 – 10% và một số đưòng khác như: mantose, oligosaccharid.
• Giàu vitamin, nhất là vitamin B1, B2, B3, B, H, K, A, E và acid folic.
• Các loại men: diastase, catalase, lipase.
• Các acid hữu cơ: acid citric, acid tartric, acid formic, acid malic, acid oxalic v.v…
• Đặc biệt rất giàu các chất khoáng và các nguyên tố vi lượng như: Na, Ca, Fe, K, Mg, Al, Mo, Ag, Ba, Au, Co, Mn, Ra, Si, Cl, P, S, I, V, Bo, Cr, Cu, Zn, Pb, Li, Sn, Ti,…
• Các hormon
• Các chất diệt nấm
• Chất thơm và nhiều chất khác…

Tại sao có thể khai thác mật ong?

Ong làm mật để làm thức ăn dự trữ vào mùa đông, nhưng khả năng sản xuất của đàn ong nhiều hơn lượng mật mà cả đàn cần dùng đến trong mùa đông. Vì vậy ta có thể khai thác một cách hợp lý mà không ảnh hưởng đến đàn ong. Người nuôi ong kích thích cho ong sản xuất dư thừa lượng mật ong trong tổ ong để có thể thu hoạch mà không gây hại cho đàn ong.

Vào mùa đông khi lượng hoa ít, nguồn thực phẩm cho ong bị thiếu, người nuôi ong có thể bổ sung dinh dưỡng cho ong bằng cách cho ong ăn lại phấn hoa hoặc đường nhằm giữ cho ong không bị chết.

Phân loại mật ong

Mật ong nguyên chất hay còn gọi là mật ong thô là sản phẩm từ ong 100% chưa qua xử lý nhiệt và không chứa hương liệu. Như vậy nó mới giữ lại được tất cả các enzym, phấn hoa, sữa ong chúa, sáp ong. Mật ong nguyên chất rất giàu vitamin, khoáng chất có giá trị dinh dưỡng rất cao.

Dựa vào yếu tố màu sắc có thể nhận biết mật ong thật và mật ong giả. Đây là một cách nhận biết được nhiều người áp dụng. Màu sắc của mật ong cũng phụ thuộc vào nơi chúng sinh sống chủ yếu có màu vàng óng, đôi lúc chuyển sang màu cánh gián hay màu vàng chanh.

Mật ong nguyên chất được phân thành hai loại: mật ong rừng và mật ong nuôi. Tuy cách tạo ra khá giống nhau nhưng đặc điểm của hai loại mật ong này cũng khác nhau rất nhiều.

Mật ong rừng

Mật ong rừng là mật tạo ra bởi những con ong sống hoang dã làm tổ tự nhiên trên các cành cây.

Ngoài công dụng giảm cân thì mật ong rừng còn có tác dụng chữa bệnh, làm đẹp và bồi bổ cho sức khoẻ.

Với mật ong rừng, thời gian con người có thể khai thác là tầm từ tháng 3 đến tháng 6, một năm chỉ khai thác một lần. Màu sắc của mật ong sẽ biến đổi theo mùa: đầu mùa sẽ có màu vàng nhật, giữa mùa sẽ có màu vàng sậm hơn và cuối mùa thì mật ong sẽ chuyển sang màu vàng đen.

Mật ong rừng cũng có mùi thơm vô cùng đặc biệt. Khi dùng, chúng ta sẽ cảm nhận được rõ vị ngọt đậm và hơi khé ở cổ họng. Tuy nhiên, yếu tố thời tiết hay thời gian thu hoạch sẽ quyết định độ loãng hay đặc của mật ong rừng.

Mật ong nuôi

Khác với mật ong rừng, mật ong nuôi là mật do chính con người tự tạo nên tổ, chăm sóc cũng như điều hướng ong đi lấy mật.

Sau khi con người tạo được tổ để ong bay vào cư trú, họ sẽ di chuyển những tổ ong đấy đến từng khu vực hoa để ong tạo mật.

Mật ong nuôi không tạo bởi nhiều loại hoa khác nhau mà mỗi loài mật chỉ được tạo bởi một loài hoa duy nhất. Không giống như mật ong rừng, đối với mật ong nuôi, con người chúng ta có thể khai thác mật nhiều lần trong năm. Màu sắc của mật ong nuôi cũng như độ đặc loãng của nó đều phụ thuộc vào từng loại hoa. Mật ong nuôi gần như không có mùi thơm, và vị ngọt cũng khác xa với mật ong rừng.

Công dụng mật ong

Với những đặc tính ưu việt, mật ong có rất nhiều công dụng trong sản xuất và thực phẩm. Trong thực phẩm, mật ong được sử dụng như một chất làm ngọt tự nhiên. Trong sản xuất, mật ong được sử dụng làm hương liệu và dưỡng ẩm trong xà phòng và mỹ phẩm. Mật ong mang lại một số công dụng như sau:

Trị Ho

Sử dụng một chút mật ong trước khi ngủ có tác dụng giảm số lần ho ở trẻ từ 2 tuổi trở lên. Ngoài ra, uống nước pha mật ong làm giảm tần suất ho ở người lớn bị ho kéo dài sau khi họ bị bệnh.

Chăm sóc và làm đẹp da

Đặc tính mật ong làm giảm tình trạng viêm nhiễm ở da, giúp chữa lành vết thương. Vì vậy có thể sử dụng mật ong thường xuyên để chăm sóc da và  tránh khỏi sự tấn công của tia cực tím, ngăn ngừa tình trạng lão hóa sớm ở da.

Làm lành vết thương

Việc sử dụng các chế phẩm từ mật ong vào vết thương giúp cải thiện thúc đẩy nhanh quá trình làm lành vết thương: vết thương sau phẫu thuật, loét chân mãn tính, áp xe, bỏng, trầy xước, nơi lấy da để ghép. Ngoài ra, mật ong có tác dụng giảm mùi hôi và mủ, giúp làm sạch vết thương, giảm nhiễm trùng, giảm đau.

Bệnh tim mạch

Mật ong nguyên chất có chứa chất chống oxy hóa có tác dụng làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và cải thiện tình trạng thần kinh: chống trầm cảm, chống co giật và chống lo âu và ngăn ngừa rối loạn trí nhớ.

Mật ong có tác dụng kháng khuẩn

Mật ong càng sẫm màu thì khả năng kháng khuẩn và chống oxy hóa càng tốt.

Mật ong giúp tăng năng lượng nhanh chóng, làm giảm các mệt mỏi cơ bắp.

Có rất nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng mật ong giống như ergogenic, có tác dụng làm tăng hiệu suất hoạt động của cơ thể. Sử dụng mật ong sẽ giúp bạn khôi phục glycogen, phục hồi sức khỏe của cơ bắp, giữ lượng đường trong máu sau khi luyện tập. Hai loại đường tự nhiên có trong mật ong là fructose và glucose sẽ xóa tan tình trạng mệt mỏi ở các cơ, tăng cường sức lực và giúp cơ bắp luôn dẻo dai.

Mật ong giúp đẩy lùi tình trạng mất ngủ

Mật ong là một loại cacbohydrate béo có tác dụng kiểm soát sự giải phóng insulin và cho phép trytophan thâm nhập vào não bộ dễ dàng hơn. Và trytophan chính là hợp chất giúp cơ thể nhanh chóng chìm vào giấc ngủ. Do đó, mật ong có tác dụng làm dịu thần kinh, xua tan căng thẳng giúp người bị bệnh mất ngủ dễ dàng có được giấc ngủ ngon.

Mật ong có thể cải thiện hệ tiêu hóa

Đặc tính khử trùng của mật ong có rất nhiều công dụng cho cơ thể, trong đó bao gồm cả những lợi ích cho hệ tiêu hóa. Mật ong có thể dễ dàng xử lý những rắc rối thường gặp ở hệ thống tiêu hóa.

Sử dụng mật ong để chăm sóc tóc

Mật ong là một sản phẩm có tác dụng cải thiện sức khỏe của tóc và chăm sóc da đầu rất tốt. Mật ong sẽ nhanh chóng giúp mái tóc khô xơ của bạn trở nên óng mượt hơn rất nhiều.

Sử dụng mật ong để giảm cân

Tuy rằng trong mật ong có chứa hàm lượng đường đáng kể nhưng cấu tạo của đường trong mật ong khác hoàn toàn với những loại đường chúng ta vẫn sử dụng thường ngày do đó, sử dụng mật ong không bị tăng cân, mà sử dụng pha chung mật ong với nước ấm và chanh còn giúp giảm cân hiệu quả.

Ổn định đường huyết

Hàm lượng glucose và fructose có trong mật ong giúp cân bằng lượng đường trong cơ thể. Với những bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường (tiểu đường tuýp 1), hãy uống mỗi ngày 1 muỗng mật ong vào sáng sớm.

 Thanh lọc cơ thể

Vào mỗi buổi sáng, khi vừa thức dậy bạn nên uống một cốc nước chanh ấm pha với mật ong. Chúng sẽ giúp thanh lọc cơ thể, hỗ trợ tiêu hóa và phục hồi các niêm mạc bị tổn thương trong dạ dày.

Mật ong giúp điều trĩ bệnh trĩ

Bên canh đó mật ong còn có tác dụng điều trị bệnh trĩ dạng nhẹ khá hiệu quả được nhiều người tin tưởng áp dụng bởi tính phổ biến của mật ong nguyên chất và cách làm đơn giản, có thể thực hiện ngay tại nhà.

Mật ong có tác dụng tăng cường “sức khỏe” cho phái mạnh

Trong Y học cổ truyền và Y học hiện đại cũng đã có rất nhiều nghiên cứu chỉ rõ, trong mật ong nguyên chất có nhiều nhiều thành phần dược liệu đặc biệt rất tốt đối với sức khỏe nam giới.

Hàm lượng dưỡng chất có trong mật ong giúp thúc đẩy và kích thích mạch máu nhằm tăng cường quá trình lưu lượng máu về bộ phận dương vật nam . Làm tăng ham muốn và kéo dài thời gian quan hệ. Từ đó giúp cải thiện tích cực tình trạng yếu sinh lý, xuất tinh sớm, rối loạn cương dương dành cho phái mạnh. Đây là bài thuốc tăng cường sinh lý được rất nhiều cánh mày râu lựa chọn bởi tính thiên nhiên an toàn và mật ong là nguyên liệu rất dễ dàng mua được.

Cách sử dụng mật ong hiệu quả

Mật ong chỉ an toàn cho người lớn và trẻ từ một tuổi trở lên. Tuyệt đối không cho trẻ em dưới 1 tuổi, đặc biệt là trẻ sơ sinh sử dụng mật ong vì có thể gây ra một tình trạng đường tiêu hóa hiếm gặp nhưng nghiêm trọng (ngộ độc ở trẻ sơ sinh) do tiếp xúc với bào tử Clostridium botulinum.

Các bào tử của vi khuẩn ngộ độc được tìm thấy trong bụi và đất có thể xâm nhập vào mật ong, mà trẻ sơ sinh lại không có một hệ thống miễn dịch phát triển để chống lại nhiễm trùng. Bên cạnh đó, vi khuẩn từ bào tử có thể phát triển và nhân lên trong ruột của em bé, tạo ra độc tố nguy hiểm. Nhưng cha mẹ có thể cho trẻ ăn ngũ cốc có chứa mật ong, vì đây là sản phẩm đã được nấu chín.

Một số người nhạy cảm hoặc dị ứng với các thành phần cụ thể trong mật ong, đặc biệt là phấn ong cũng không nên sử dụng mật ong. Dị ứng phấn hoa ong có thể gây ra các phản ứng nghiêm trọng với cơ thể và đôi khi gây tử vong. Các dấu hiệu và triệu chứng của phản ứng bao gồm: khò khè và các triệu chứng hen suyễn khác, chóng mặt, buồn nôn, nôn, toát mồ hôi, ngất xỉu, nhịp tim không đều,…

Đối với phụ nữ mang thai và cho con bú: hoàn toàn có thể sử dụng được các sản phẩm đến từ mật ong, tuy nhiên, không nên sử dụng quá nhiều.

Ở bệnh nhân tiểu đường cần hạn chế sử dụng một lượng lớn mật ong vì nó có thể làm tăng lượng đường trong máu ở những người mắc bệnh tiểu đường type 2. Ngay cả khi mật ong là tự nhiên, nó cũng không tốt hơn đường trắng hoặc nâu thông thường đối với người ăn kiêng hoặc người mắc bệnh tiểu đường. Trên thực tế, một muỗng mật ong có nhiều carbohydrate và calo hơn so với đường trắng hoặc đường nâu.

Tuy mật ong có công dụng tốt nhưng không phù hợp với tất cả mọi đối tượng, thậm chí có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe nếu không sử dụng đúng cách.  Chúc bạn có được sức khỏe tốt nhờ sử dụng mật ong đúng cách nhé!